“Begrijpen is altijd in beweging. Een wetenschapper trapt nooit in de illusie van totaalbegrip. Hij of zij weet dat begrijpen, nieuwe inzichten, er enkel kunnen komen als je de moed hebt om niet te weten. Dat kenmerkte alle grote wetenschappers: de moed om niet te weten.
Stilte is niet iets dat van buitenaf komt. Stilte komt vanuit je hart. Stilte is essentieel, zoals lucht en licht. Stil zijn is niet je tong verliezen. Integendeel, het is alleen in stilte dat je iets nieuws kunt ontdekken… om over te praten. Stilte heeft een eigen muziek. Het is niet doods. Het is springlevend. Het is hardstikke levend. Zelfs zo, dat er niets levendiger is dan stilte. De dingen die er toe doen kunnen enkel ontstaan vanuit een ontspannen stilte.

Vertrekpunt

En het was vanuit die leegte in die leegte van het niet weten.. de moed om te zeggen wacht.. ik weet niet, ik ga luisteren wat de dingen mij zelf te vertellen hebben. Ik ga de verhalen niet bedelven onder vooroordelen, theorieën en ideologieën. Ik ga luisteren naar wat de fenomenen van de natuur bijvoorbeeld mijzelf te vertellen hebben. Dat is het vertrekpunt van wetenschap.

Het idealiseren van rationaliteit voorbij

Socrates
(artist impression)

En het is in die leegte van het niet-weten, van het moedige niet-weten dat er zich inderdaad keer op keer een nieuw-weten kan onthullen. Dat is het kenmerk van de wetenschapper, hij is iemand die de moed heeft om niet te weten. Socrates representeerde dat, maar alle grote wetenschappers van de 20e eeuw, de 19e eeuw ook. Al deze mensen hebben die weg afgelegd, ze zijn vertrokken vanuit een soort idealiseren van rationaliteit maar ze hebben ze allemaal achter zich gelaten.

Wetenschapsideologie

En wetenschapsideologie doet net het omgekeerde. Wetenschapsideologie zegt: dat is zéker; de wereld is een machine; de wereld kan rationeel begrepen worden, dat moet vooropgesteld worden en iedereen die iets anders zegt is anti-wetenschappelijk, gaat tegen de wetenschap in en is vanaf nu – dat horen we meer en meer- een gevaar. Is een gevaar en is eigenlijk een soort crimineel.

Datgene dat zich als als rationaliteit presenteert

Men probeert de mensen die niet meegaan in de blinde verafgoding van de rationaliteit of van datgene dat zich als rationaliteit presenteert, want dat is het kenmerk van rationaliteit: wie de limieten van rationaliteit niet kan aanvaarden, eindigt paradoxaal genoeg in radicale irrationaliteit. En dat is een zeer typisch iets.

Je ziet een herkend psychologisch mechanisme

Ieder mens die nog enigszins wakker is, ziet dat datgene dat zich nu als rationaliteit presenteert compleet absurd is in een aantal opzichten. Iedereen die niet meegaat in dat systeem probeert men in diskrediet te brengen. Je ziet hier een herkend psychologisch mechanisme; als mensen zeer overtuigd raken dat hun visie op de wereld de juiste is, kunnen ze niet anders dan alle onheil en alles wat tegenzit verhalen op de mensen die niet meegaan in het systeem.

Hoe gaan we in zo’n klimaat met elkaar om?

Hoe gaan we in zo een klimaat met elkaar om? We kunnen het beste dat blijven representeren dat totalitarisme probeert uit te vegen, namelijk: menselijkheid, eerlijkheid en nog zo een paar zaken zoals de bereidheid tot spreken met ieder die anders denkt bijvoorbeeld. Dat zijn zeer belangrijke principes, die we absoluut moeten vooropstaan en blijven aanhouden. Het is heel eenvoudig wat menselijkheid is. We hebben geen groot verstand nodig om te weten wat menselijkheid is. Maar we hebben veel uithoudingsvermogen en moed nodig om menselijk te zijn.

Experimenten over waarheid

Een van de mooiste voorbeelden is Ghandi. Als je zijn autobiografie gaat lezen. Die autobiografie die heet trouwens Experimenten over waarheid. die autobiografie gaat eigenlijk over zijn zoektocht naar waarheid door zijn leven heen en naar waarheid spreken. Ghandi zegt daar op een ontwapenend eerlijke en kwetsbare manier dat hij eigenlijk geen grote talenten had.

Ghandi

Hij was fysiek niet sterk, was uiterlijk niet knap, was geen goed scholier, was niet zeer intelligent, was geen goeie schrijver, je ziet dat ook aan zijn autobiografie, literair is dat niet zo goed geschreven. Ook was hij geen goed spreker, hij was onder anderen zó beschaamd om te spreken als student, dat hij verschillende keren na de eerste woorden volledig blokkeerde en op zijn stoel ging zitten en het gevoel te hebben een complete sukkelaar te zijn.

Het zit in de zeer eenvoudige kwaliteiten

Hij had geen grote retorische talenten. Maar die man… die man zonder grote talenten heeft dingen gerealiseerd door zijn enorme eenvoud en oprechtheid die niemand anders kon realiseren. Hij heeft de Engelsen buiten gekregen, uit Indië. Dat is waar we de aandacht op moeten richten. Het zit in de zeer eenvoudige kwaliteiten als mens dat de oplossing ligt. In deze tijd.

Honderd mensen

Het getal, het aantal is niet zo verschrikkelijk belangrijk. Honderd mensen hebben de Renaissance teweeg gebracht, in Italië, niet veel meer dan honderd. Een klein aantal mensen, als ze consequent, vastberaden, de principes van menselijkheid volgen, in een ontmenselijkende wereld, hebben ze een kracht die onvernietigbaar is. P.M.D.

Stilte is niet iets dat van buitenaf komt. Stilte komt vanuit je hart. Stilte is essentieel, zoals lucht en licht. Stil zijn is niet je tong verliezen. Integendeel, het is alleen in stilte dat je iets nieuws kunt ontdekken.. om over te praten.

De Stilte – Stef Bos

“Er is vandaag weer zoveel gezegd, zoveel mensen op de wereld hebben zoveel uitgelegd. Gekanker op een ander door die beterweters, maar die beterweters zouden beter moeten weten en vergeten wat ze weten, want…
Niets is sterker dan de stilte, niets heeft zoveel kracht als het zwijgen van de nacht. Niets is sterker dan de stilte niets is sterker dan het woord dat niemand hoort. Vraag niet wat ik voel, woorden zeggen veel te vaak wat ik niet bedoel. Niets is sterker..”

Aanverwante artikelen op deze website

Disclaimer