2500 jaar terug was men in China aan het kijken, diep aan het kijken, wat is nu de juiste manier? Wat is de juiste weg? Zijn we in deze verder nu dan men was in het oude China? Het is moeilijker om jezelf te leiden dan een stad te leiden, daarom blijven we proberen de stad te leiden Misschien is het belangrijker ons karakter te versterken dan de wereld te repareren.
Johnny B Goode – Chuck Berry live 1965
Chuck Berry speelt zijn classic Johnny B. Goode live voor de Belgische t.v. in het programma Face au Public in 1965 schitterend begeleid door de Belgische muzikanten Willy Noël De Moor- piano, Roger Vanhaverbeke – double bass, Willy Donni- gitaar en de Amerikaanse drummer Eddie Hunton.
“Wanneer je een vorm van gedrag ‘goed’ noemt, zal deze juist niet goed zijn” betoogde Lao-Tse 2500 jaar geleden. Misschien wel het schadelijkst is: het formuleren van de juiste manier van ‘goed’ zijn.
De Weg van de Hemel
Net als Confucius beschouwde Lao-Tse de alomtegenwoordige corruptie als teken dat de wereld niet in harmonie was met zoals ze het toen noemden de ‘Weg van de Hemel’. En zijn doel was de twee weer samen in wu-wei- harmonie te brengen. Zijn opvatting over de Weg lijkt niet op die van Confucius en werd in feite geformuleerd als een weerwoord op de confucianistische visie.
Weg met de gevestigde orde?
Lao-Tse vond dat hij leefde in een door en door verdorven tijd, die zich kenmerkte door sociale ongelijkheid, economische chaos, en oppervlakkig consumentisme. In een passage die klinkt alsof ze zo uit een hedendaags pamflet van de Occupy-beweging komt. klaagt hij:
Het hof is verdorven,
De velden zijn overwoekerd,
De graanschuren zijn leeg.
Niettemin dragen sommigen kleding met extravagante dessins en kleuren,
Hangen scherpe zwaarden aan hun riem,
Vullen hun buik met fijne spijzen en drank
En bezitten meer rijkdom dan ze nodig hebben.
Dat wordt ’trots zijn dat je een dief bent’ genoemd.
Verre is dit van de Weg!
Om te beginnen meende Lao-Tse, in tegenstelling tot Confucius, dat mínder beschaving/ cultivering in plaats van méér de oplossing was. Confucius beschouwde de mens als een van nature primitief wezen dat gecultiveerd moet worden. Volgens Lao-Tse zijn we prima zoals we zijn- althans zoals we wáren voordat we verpest werden door de maatschappij. Naar Lao-Tse’s mening is de menselijke natuur in wezen goed en moeten we ons juist laten leiden door onze aangeboren disposities.
Opvoeding en onderricht zijn derhalve volkomen contraproductief en voeren ons juist weg van onze wezenlijke goedheid. Volgens Confucius moesten voorkeuren en aanleg in de loop van de tijd langzaam worden verfijnd, zoals bijvoorbeeld een kenner een steeds subtielere waardering voor steeds complexere wijnen ontwikkeld.
Bij-effect van het soort onderwijs dat we nu nog steeds hebben
“Het soort onderwijs dat we nog steeds hebben “is niet persé bedoeld om gehoorzaam te worden, maar het bij-effect van op deze manier nadenken over leren en ontwikkelen is dat je mensen heel passief maakt, da je mensen volgzaam maakt. En wij maken die nieuwe mensen, de jonge kindjes, maken we wijs dat zij heel veel moeten leren voordat ze kunnen leven zoals wij en wat we ze dan leren is allemaal cognitief geladen en heeft allemaal te maken met dingen onthouden. En dat heeft dus niet eens zoveel te maken met leren, maar alleen maar met proberen dingen te onthouden… Dat is zo bizar. (lachend:) Eigenlijk als je erover nadenkt is het zó bizar.” – Jan Bransen, Onderwijsauteur & Hoogleraar filosofie Radboud Universiteit.
Het hoge woord
“Het hoge woord is eruit. Dat is zeker. Dat het systeem dat we al zoveel jaar hebben gevolgd, niet bepaald succesvol is in het creëren van mensen.” – Lynne Lawrence, Executive Director Association Montessori Internationale.