“Je komt elkaar nader, je komt steeds dichterbij maar afstand blijft bestaan, zelfs in intimiteit. Dat is de tragiek van alle geliefden. We maken de denkfout dat we verbonden zijn in een relatie, maar in feite belazeren we onszelf. Twee personen blijven twee personen. Hoe dicht ze ook bij elkaar komen, twee blijven er altijd twee. Zelfs tijdens seksuele gemeenschap blijven het er twee. De tweevoud creëert alleen maar een zogenáámde eenheid tussen twee ‘zelven’.  Eenheid kan er alleen maar zijn tussen twee niet-zelven.”

Rajneesh 1972.

De opvatting dat “het” niet helemaal goed gaat en dat “het” eigenlijk helemaal fout gaat in de wereld is zo diep in onze cultuur ingesleten dat we eigenlijk kunnen spreken van een soort volksgeloof. Het is het smartelijke gevoel dat dingen anders moeten zijn dan ze zijn. Dat dingen die er in de realiteit plaats vinden op geen enkel niveau bestaansrecht zouden horen te hebben gepaard met de overtuiging dat deze dingen volledig los staan van onszelf. Verlichting is een diep besef dat de manier waarop alles zich ontvouwt – ook de (ver)dwalingen en ook wanneer je dat totaal niet meer kunt zien – in wezen juist is, dat wij er niet los van staan, er een onlosmakelijk geheel mee vormen.

Voor jou wanneer je de zoektocht aangaat en voor iedereen die het probeert om de betekenis van het leven, ‘verlichting’, ongeïnterpreteerde / directe, levende realiteit te vinden komt er het moment waarop je geconfronteerd wordt met de hindernis van “dat ene kleine dingetje”, het ontbrekende laatste beetje waardoor je ‘het’ nét niet bereikt. De missing link waardoor de vervulling uitblijft.

Alsmaar bijna

Samen komen we steeds dichterbij en misschien zijn we dichterbij dan we denken zijn slogans van kwf die uitdrukking geven aan het nu meer dan 70 (zeven-tig) jaar gekoesterde gevoel van we zijn er bijna lieve kaalgestraalde mensen maar nog niet helemaal.

Dit alsmaar naderen en niet bereiken zien we ook in het wiskundig principe dat asymptoot wordt genoemd.

Een asymptoot is een veelgebruikt hulpmiddel bij het tekenen van grafieken. Het is een lijn die steeds dichterbij de grafiek komt maar deze nooit raakt. De lijn zou je kunnen zeggen nadert de grafiek oneindig.

Dat lijkt misschien raar of onmogelijk maar je kunt je er wel een voorstelling van maken wanneer je bedenkt dat de lijn als die (n)ergens wil uitkomen om te beginnen eerst de helft van de nog af te leggen afstand zal moeten overbruggen. Vervolgens moet hij de helft van de overgebleven helft afleggen en daarna weer de helft van die overgebleven helft. Zo doende kan het inderdaad lijken op stap voor stap dichterbij komen terwijl het in feite is: druk doende zijn met nietiger worden in ’n steeds nietiger wordende nietigheid. ‘Verdwalen in details’, terecht komen in dingen die niet te vinden zijn in het dagelijkse leven. Het woord asymptoot komt uit het Grieks en betekent niet samenvallen. Dit steeds dichterbij komen en niet samenvallen zo zegt de wiskunde zou tot in het oneindige kunnen doorgaan.

Deze curve geeft de vooruitgang weer van het menselijk intellect richting de realiteit, de verlichting

Veelgebruikt hulpmiddel bij het tekenen van grafieken: een asymptoot. Het is een lijn die steeds dichterbij de grafiek komt maar deze mogelijk nooit zal raken, of misschien ook wel.

In het plaatje hierboven zie je zo’n curve (rood) die alsmaar dichter bij de stippellijn komt en deze misschien nooit, of mogelijk ook wel, raken zal. In het begin buigt de curve fors naar die lijn toe maar net als hij hem bijna raakt vlakt de curve af en blijft er maar een haarbreed tussenruimte open tussen zichzelf en de lijn. En ook al zou de lijn van de grafiek kilometers verder gaan of een miljoen kilometer: de afstand wordt telkens kleiner en de leemte blijft bestaan.

De curve geeft de vooruitgang weer van het menselijk intellect richting het inzicht in de realiteit, de verlichting. Verlichting in de zin van: de betekenis van het leven ervaren, direct in contact zijn met de realiteit, samenvallen met het leven, helder en heel zijn.

Getting Closer – Paul Mc Cartney & Wings

Een haarbreed 

Nothing is further than earth from heaven and nothing is nearer than heaven to earth. David  Hare (spreek uit hair ;-)

In iedere ontwikkelingsfase ontdekt de mens meer en meer subtiele details van de ‘meaning of life’. We raken steeds verder gespecialiseerd en steeds meer gefascineerd en betoverd door de magische illusie van een haar. In onze pogingen om het mysterie te ‘debunken’ , de magie te verbreken, onze inspanningen om logica tot god te verheffen splijten we de haar met het scherpe mes van het intellect en splitten het daarna weer en dan nog eens, net zo vaak tot de stukjes (kennis) zo klein zijn geworden dat de geest zich tot in het oneindige moet blijven scherpen om de steeds kleiner wordende stukjes te kunnen blijven ontleden.

De letterlijke betekenis vind je in het woordenboek, de existentiële betekenis is in jou

Elk belangrijk wetenschappelijk antwoord roept 100 nieuwe vragen op en hoe vaak we de haar ook blijven splitten, de optelsom van alle kleine stukjes bij elkaar is geen flintertje dunner dan de oorspronkelijke haar. Op deze manier kun je en zul je steeds verder verdwaald raken in details. En ook kun je zo tot de ontdekking komen dat verklaringen in wezen geen verklaring geven.

Waarheid is (bijna) ongrijpbaar dichtbij. Waarheid kun je alleen maar ondervinden. Een andere of kortere weg is er niet. Het waarachtige kan niet worden overgedragen. Kan niet worden meegedeeld.

Je kunt iets over waarheid vertellen. Maar dat is niet waarheid zelf. Het kan niet worden uitgedrukt omdat het een ervaring is. Als iemand iets zegt over liefde, dan kun je het woord wel horen maar de betekenis zal je ontgaan. De letterlijke betekenis kun je vinden in het woordenboek, in grammatica. Maar de empirische betekenis, de existentiële betekenis, is in jou.

Waarheid 

Waarheid kun je niet kopen, niet lenen, je kunt haar niet van anderen roven, je kunt haar niet afsmeken… onmogelijk. Je kunt haar pas krijgen als je haar al hebt. Dus wat moet je doen? De enige manier, zegt de meester met nadruk, de enige manier is: in de buurt zijn van iemand die ervaring heeft.

Mensen die van elkaar houden moeten zijn als tempelzuilen. Zij dragen het zelfde dak maar staan niet te dicht bij elkaar. Als draagpilaren. Als ze te dicht bij elkaar komen stort de tempel in. Als ze te ver van elkaar verwijderd zijn stort de tempel ook in. Ze kunnen niet te dichtbij en niet te ver uiteen gaan. Ze zouden moeten zijn als de zuilen van een tempel die hetzelfde dak dragen.

Liefde, nabijheid en ruimte

Als je wilt dat je liefde tot in de eeuwigheid duurt, kom dan niet te dichtbij.
Want als je te dichtbij komt ontstaat de behoefte om uiteen te gaan. Als je te dichtbij komt maak je inbreuk op elkaars vrijheid en iedereen heeft zijn eigen ruimte nodig. Liefde is prachtig wanneer ze samengaat met ruimte voor jou. Als jouw ruimte erdoor in gedrang komt wordt liefde giftig.

Een beetje wijzer

En geliefden gedragen zich altijd onzinnig en dom. Wanneer ze verliefd zijn luisteren ze nergens naar. Ze proberen te dichtbij te komen en zo vernietigen ze hun liefde. Elk teveel ontaard in zijn tegendeel. Waren ze een beetje wijzer geweest dan waren ze elkaar niet zo dicht genaderd en zouden ze eeuwig dicht bij elkaar zijn gebleven.

Bronnen: Wikipedia en diverse sites en filmpjes over wiskunde, KWF, Become what you are Alan Watts, Tau, toespraken over Tau Teh Tsjing van Lao Tze, B. S. Rajneesh, Lennaert Nijgh songbook.

Luister Tip

Ik probeer je scherp te volgen, toch blijf je vaag voor mij en voor ieder antwoord dat je geeft komt er weer een raadsel bij, ik kom nooit dichter bij jou zelf, je vlucht steeds voor me uit, Zo blijf je verborgen nooit wordt er meer dan een tip van de sluier opgelicht. Lennaert Nijgh, Boudewijn de Groot.

Marcel en Boudewijn de Groot live

Aanverwante artikelen op deze website:

Disclaimer